🌹🌹चला कोकणात🌹🌹

                   निसर्ग सुंदर कोकण सर्वच पर्यटकांना आकर्षित करते. नितांत सुंदर समुद्र किनारे अवलोकन करताना दर्दी पर्यटकांना जूनी देवालये, स्वराज्यकालीन दुर्ग, प्राचीन गुंफा व कातळशिल्प सुध्दा आकर्षित करतात. 

                    मात्र कोकणातील दुसरी बाजू काहीशी वेगळी आहे. ठाण्यापासून थेट सिंधुदुर्ग पल्याड पसरलेल्या विस्तीर्ण कोकणप्रांतात इतर भागांच्या तुलनेने विकासाची गती घेतलेली नाही.  का ?, तर मानवी स्वभाव प्रवृत्ती ! हे वाचायला विचित्र वाटेल, पण ही सत्य परिस्थिती आहे. जागा- जमिनी- इस्टेटीले वाद, कोर्ट कज्जे, भ्रामक अंधश्रध्दा, संकुचितपणा, आणि धाडसी वृत्तीचा अभाव या गोष्टी कोकण विकासाला मागे ठेवण्यास कारणीभूत आहेत.  

                   पण याला काही अपवाद आहेत बरं का !  

                   तेच आपण जाणुन घेऊया………..

🌹🌹ग्लोबल कोकण🌹🌹

                    पश्चिम  उपनगरातील जोगेश्वरीमध्ये  पूर्वेकडे बहुसंख्य कोकणवासीयांची वस्ती आहे. काही वर्षांपुर्वी तेथे कोकणवासीयांचा छोटा मेळावा कोकण भूमी प्रतिष्ठान या संस्थेने आयोजीत केला होता. त्या कार्यक्रमाची माहिती मिळाली आणि मी आवर्जून उपस्थित राहिलो. त्या  ठिकाणी संवाद साधायला दूरवरून काही यशस्वी उद्योजक आले होते. त्यांच्याकडून ऐकलेल्या हकीकती सर्वांना प्रेरणादायी ठरतील अशा होत्या. खरोखर, आपली कोकणी माणसं एवढी झेप घेणारी मंडळी आहेत, याचा अभिमान वाटला. 

                     रिझर्व बँकेची वांद्रे कुर्ला कॉम्प्लेक्समधली नाबार्डची देखणी इमारत बांधणारी जगन्नाथ मोरे ही आगळी वेगळी व्यक्ती. कांदिवली व इतर ठिकाणी यांच्या बिल्डिंगचे मोठमोठे प्रकल्प झाले आहेत.  एक हॉटेलही टाकलेय यांनी. या मोरेंनी गावी स्वतःच्या जागेत गहू लावून त्याची लागवड यशस्वी  करता येते, हे सगळ्यांना दाखवून दिलेय. 

                     जोगेश्वरी येथील सावंत या सद्ग्रहस्थाने ४०० हून अधिक बचत गटांची स्थापना करण्यासाठी पुढाकार घेऊन कितीतरी महिलांना रोजगार मिळवून दिलाय. गणेश यादव हे अत्यंत गरिबीत दिवस काढलेले कोकणी गृहस्थ आज स्वकष्टाने ४०/५० कोटींचा व्यवहार सांभाळतात. टिव्ही चॅनल्सच्या स्टुडिओचे आराखडे काढून ते तयार करून देतात. राजापूरला जागा घेऊन मोठी आमराई उभारलीय त्यांनी.  जळगाव येथील जैन इरिगेशचे कंपनीचे मोठे अधिकारी प्रकाश सावंत हे प्रत्येक कोकणी माणसाला शेतीसाठी उपयुक्त तंत्रज्ञानाची माहिती देऊन कमीत कमी पाण्याचा वापर करून उत्तम शेती कशी करायची याचे मनापासून मार्गदर्शन करतात.

                    अरुण दरेकर हा तरूण सरकारी नोकरी करीत होता. आज त्याने मोठी कंपनी स्थापन केलीय. कितीतरी संस्था,  कंपन्यांना ते सेवा सुरक्षा पुरवतात. वित्त विषयात सल्ला  व मार्गदर्शनही करतात.          

                   या  मेळाव्याचे आयोजक होते संजय यादवराव. ही उमद्या स्वभावाची पण स्पष्ट बोलणारी व्यक्ती आहे. कोकण भूमी प्रतिष्ठानचा हा सर्वोसर्वा आहे. कोकणाची चळवळ त्याने नावारूपाला आणलीय.  द. म. सुखटणकरांसारख्या उत्तम प्रशासकाने देखील ही संस्था सांभाळली आहे. 

                   जोगेश्वरीच्या मेळाव्यातील संजय यादवरावांचे भाषण मनाला भिडणारे वाटले.  प्रत्येक कोकणी माणसाने पूर्वापार चालत आलेली चाकरमानी वृत्ती सोडुन उद्योगाकडे वाटचाल करायला हवी. भावकीचे मतभेद  आणि कोर्ट-कचेरी वादात अडकलेल्या जमिनी तशाच ठेवण्याऐवजी समन्वयाचा मार्ग काढून त्या जमिनींचा विकास सुरू करायला हवा. भविष्यात कोकण हे केरळला मागे टाकून भारतातले नव्हे तर जगातले नामवंत पर्यटन स्थळ होईल, याबद्दल यादवरावांना खात्री वाटते. 

                    कोकणी माणसाने मनातली मरगळ मात्र झटकून टाकायला हवीय. तसे घडले नाही, तर हा स्वर्गीय प्रदेश हळूहळू उपऱ्या लोकांच्या, कंपन्यांच्या हातात जाऊन कोकण हातातून निघुन जाईल.

                    संजय यादवरावांचा संकल्प मोठा आहे. कोकणातील लोकांचा आर्थिक विकास जलद गतीने होण्यासाठी जगभरातून पर्यटक यावेत, प्रत्येक कोकणी माणसाने झटून कामाला लागावे, उद्योगी व्हावे, आपला संकुचितपणा व खेकडे पद्धतीचा स्वभाव सोडुन द्यावा, चांगली मोठी बँक स्थापावी, हजारोंच्या संख्येने कोकणात मोठया कंपन्या निर्माण व्हाव्यात, इथल्या गरजु तरुणांना रोजगार मिळावेत. छोटे मोठे कोकणी महोत्सव भरवून त्यात झालेल्या नुकसानीची खंत करीत बसण्यापेक्षा आपले कोकण ‘ग्लोबल’ म्हणजे ‘विश्र्वरूपी’ करावे, असे त्यांना वाटते.

                    हा संकल्प पूर्ण करण्यासाठी यादवराव दरवर्षी ‘ग्लोबल कोकण’ महोत्सव आयोजित करतात.  शासन प्रमूख, राज्य-केंद्रीय मंत्रीगण आणि विवीध पक्षनेत्यांसह कला विश्वातील मान्यवरांना या निमित्ताने एकत्र आणणारे संजय यादवराव यांचे हे कार्य नक्कीच अभिनंदनीय आहे. 

                                       ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::