💐💐आठवणीतील व्याख्याने💐💐

       हे व्याख्यान माझ्या विशेष आठवणीत राहीलेय, याचे कारण म्हणजे त्याचा विषय ज्वलंत होता, 'पाकिस्तानचे नवे आव्हान’

       अर्थतज्ज्ञ आणि युध्दशास्त्राचे अभ्यासक मिलिंद गाडगीळ हे यावर भाष्य करणार होते. १९९७ च्या नोव्हेंबर महिन्यात हे व्याख्यान मला ऎकायला मिळाले. आपले राष्ट्र व शत्रूराष्ट्र यांतील सुरक्षा व्यवस्था युद्धकाळात कशी असते, ती नेमकी कशी असावी, याविषयी त्यांचे विचार मला ऐकायला मिळाले.           

           त्यांचे विचार आज इतक्या वर्षानंतरही योग्य वाटतात. आपला देश समर्थ करण्यासाठी सर्व संबंधित धुरीणांनी आपापसांत असलेले मतभेद दूर करून एकत्र मात्र यायला हवेय………..

 

💐व्याख्याते-मिलिंद गाडगीळ💐

         

               मिलिंद गाडगीळ यांचा युद्धशास्त्राचा गाढा अभ्यास आहे. त्यांनी यावर पुस्तके लिहिलीत. प्रत्यक्ष युद्धस्थळीही पत्रकार म्हणून ते वावरले आहेत.  त्यांनी आपल्या तासाभराच्या भाषणात या विषयावर खूप मोलाची  माहिती दिली.

               पाकिस्तान व भारताचे सामर्थ्य कसे आहे, किती आहे तेही सांगितले. हल्लीच भारताने केलेल्या पाच अणुस्फोट चाचण्यांचे गाडगीळ जोरदार समर्थन करतात. जागतिक स्तरावर टीका होत असली तरी भारताने केलेय ते योग्यच आहे, असे त्यांचे मत आहे. ‘ भारत संयमाची भूमिका घेत होता. युद्धासाठी नव्हे, तर आपणही सक्षम आहोत हे शेजारी राष्ट्राला दाखवून द्यायची वेळ आली होती. हे साहस या नव्या सरकारने केलेय.’

           त्यांनी सांगितले, ‘पाकिस्तान हे डळमळती अर्थव्यवस्था असलेले राष्ट्र आहे.

१९६५ च्या भारत-पाकिस्तान युद्धात शस्त्र संधी होऊनही पाकिस्तानने भारतावर ३६ वेळा हल्ला करून खुरापत काढली. मात्र १९७२ च्या वेळी भारताने पाकिस्तानच्या भूप्रदेशात जोरदार मुसंडी मारली. त्यामुळे पाकिस्तानने १९६५ सारखा प्रकार केला नाही.

          ‘रुपयातील ३७ पैसे पाकिस्तान लष्करावर खर्च करते, तर भारतात रुपयातील फक्त १३ पैसे लष्करावर खर्च होतात. भारताने केलेल्या अणूचाचणी खर्चावर विरोधकांनी टीका सुरू केली. पण प्रत्यक्षात फक्त  ८ कोटी एवढा खर्च यावर झालेला आहे. जवळजवळ सात लाख कोटीहून अधिक रकमेचा अर्थसंकल्प करणाऱ्या भारत देशास हा संरक्षण खर्च नगण्यच आहे.’

       विरोधक म्हणतात, ‘ एवढी आवश्यकता होती का चाचणीची  ? एकीकडे भारतात दारिद्र्य एवढे आहे. लोकांना पिण्याचे पाणी मिळत नाही आणि अणुस्फोट चाचणी कशाला करता ?’ मात्र गाडगीळांनी हा मुद्दा खोडून काढला. ‘या समस्या सर्व देशांना भेडसावतात. याचा अर्थ आपण आहे तेथेच राहावे असा नाही होत. दुबळे राहून आपल्या देशाचेच नुकसान होतेय. त्यामुळे लष्करीदृष्ट्या देश सक्षम करणे महत्त्वाचे आहे’.

               ‘पाकिस्तान फक्त भारतालाच नव्हे तर इतर देशांनादेखील धोक्याचा ठरणार आहे. लाचखोरीचे प्रमाण तेथे जास्त आहे. त्या देशात चोरट्या मार्गाने शस्त्रास्त्रांचे व्यवहार चालतात. राजकारणातील ६०% लोकांची त्यांना संमती असते किंवा त्यांचा सहभाग तरी असतो. या मार्गाने काळा पैसा पांढरा करण्याचे पुरावे आय.एम.एफ.(इंटरनॅशनल मॉनिटरी फंड) ला मिळाले आहेत. त्यामुळे त्यांनी पाकिस्तानला देय असलेले पुढील कर्जाचे हप्ते रोखले आहेत, अशी माहिती आहे.’

 

         ‘अंमली पदार्थांची तस्करी त्या देशात खूप चालते. युरोपभर माल जातो. कोलमडलेल्या आर्थिक स्थितीमुळे पाकिस्तानकडे फक्त सहा आठवडे पुरेल एवढे परकीय चलन शिल्लक आहे. तर भारताकडे सहा महिने पुरेल एवढे परकीय चलन आहे.’

          ‘पाकिस्तान इस्लामी राष्ट्र आहे. तेथील कायदे कडक आहेत. सूर्यास्तानंतर एखादी बाई अथवा परका पुरुष, मग तो कोठल्याही धर्माचा असो, रस्त्यावरून जाताना तो दिसला तर त्याच्यावर कारवाई होते. त्याला शिक्षा होते. हा देश आपल्याकडच्या कलावंतांचे स्वागत नाही करीत. त्यांना अपमानित करतो. भारतात मात्र  पाकिस्तानी कलावंतांना मोठया मानाने वागविले जाते.’

         ‘पाकिस्तानात भारतातल्या आयात वस्तूंवर जादा कर लावण्यात येतो. बऱ्याच वस्तूंवर बंदीसुद्दा आहे. याउलट भारतीय करांचे दर पाकिस्तान व इतर देशांत सारखेच आहेत. फाळणीच्या वेळी कायदेशीरपणे ३०० कोटीचा कर्जदार देश म्हणून तो देश घोषित झाला. परंतु अद्याप  त्या देशाने ही रक्कम भारताला दिलेली नाही.’

           ‘अमेरिका, चीन यांच्या सहाय्याने पाकिस्तान सातत्याने स्वतःचे शस्त्र सामर्थ्य वाढवू पाहात आहे. मध्यंतरी चीनकडून घोरी हे क्षेपणास्त्र घेऊन जगाला आम्हीच हे तयार केलेय असे त्याने सांगितले !’

         गाडगीळ यांनी व्याख्यानाच्या शेवटी सांगितले, ‘सद्याचे भारताचे सामर्थ्य वाढविण्याचे प्रयत्न होणे अत्यंत जरुरीचे असून शेजारी शत्रुला जरब बसण्यासाठी हे आवश्यक आहे. मात्र त्यासाठी आपल्या देशात चांगले जनमत तयार व्हावे लागेल.’

            हे व्याख्यान संपले तेव्हा मी अंतर्मुख झालो. ब्रिटीशांनी आपल्या कुटील नीतीने एक सामर्थ्यवान व सहिष्णू राष्ट्र फोडुन धर्माच्या नावाखाली भारत-पाकिस्तान निर्माण केले. आज एकमेकांना शत्रू मानणारे हेच दोन देश बंधुत्वाच्या नात्याने भविष्यात एक झाले तर ? तर केवढी ताकद वाढेल दोघांची ! जगात भारत-पाकिस्तानच्या एकीचे नाव होईल, दबदबा वाढेल या एकसंघ देशांचा.

            पण हे ‘ जर तर’ चे माझे स्वप्न प्रत्यक्षात उतरणे खूप कठीण आहे.

                                                       ::::::::::::::::::::::