💐💐भटकंती मनसोक्त💐💐

               ही एक सुंदर आणि छोटीशी दुर्ग भटकंती आहे. स्वराज्य संस्थापक शिवप्रभूंनी एकनिष्ठ व शूर मावळ्यांसह शपथ घेतली ते श्रीरायरेश्वर, जवळच असलेला रोहीडा किल्ला आणि केंजळगड या दुर्ग परिसराची ही भटकंती आहे. भोर-वाई भागातील हे प्रसिद्ध दुर्ग पहायची मनी खूप इच्छा होती. तो योग एकदा जुळून आला…………..

💐रोहीडा, श्रीरायरेश्वर, केंजळगड…......💐

            या  ट्रेकला एकूण सातजण जायचे फिक्स झाले होते. आयत्या वेळी मात्र दोघे कॅन्सल झाले. मग आम्ही पाचजण जायचे निश्चित केले व मुंबईतुन निघालो. रात्री साडेबाराच्या बसने आमचा बस प्रवास सुरु झाला. दुसऱ्या दिवशी पहाटे सहाला बस भोरला आली. तेथून सव्वा सहाची बस पकडून(भोर पळसोशी) बाजारवाडी गावी आम्ही पोहोचलो. वाटेत ही बस बिघडल्यामुळे दुसऱ्या बसने प्रवास झाला. या गावातून रोहिड्यावर दीड एक तासात पोहोचता येते.

                 किल्ला समोरच दिसतो. गावातली माणसं बोलकी आहेत. त्यामुळे किल्ला शोधायचा त्रास नाही. गप्पा मारत आपण किल्ल्यावर दाखल होतो.  रोहीडा किल्ल्यावर श्रीरोहिडेश्वराचे मंदिर, शिलालेख, बुरुज व काही प्राचीन अवशेष बघायला मिळतात. किल्याचा परिसर छान आहे. वरून चहूकडे दूरवरचे दिसते.

                 आम्ही थोडा वेळ किल्यावर थांबून खाली निघालो.  दुसऱ्या वाटेने आंबवडे गाव लागते. या टुमदार गावात भोर संस्थानने केलेला झुलता पूल, पंत सचिव शंकराजी नारायण यांचे स्मारक, तसेच निर्मळ ओढ्याकाठी नागेश्वर मंदिर वसलेले आहे.

                 आम्ही हे सारे पाहिले, मग आंबवडे येथून निघालो.  बसने कोरले फाटा येथे उतरलो. येथे एक शिक्षक भेटला. त्याने आम्हाला सांगितले की, ‘ इथून कच्चा रस्ता सरळ रायरेश्वरी जातो. तसेच जा. शॉर्टकट गाठायचा प्रयत्न करू नका. कोठेतरी अडकून बसाल. त्याप्रमाणे आम्ही कच्चा रस्ता धरला. पुढे चढणीवर भरपूर वळणे लागली. ती पार केली व रायरेश्वर गाठले.

                रायरेश्वराच्या डोंगरावर किरकोळ वस्ती आहे. दोन देवळं आहेत. पाण्याची साठवण मातीचा भराव टाकून केलेली आहे. तेथे एक विहीरही  आहे.

                येथील देवळात वस्ती केली. गावात लाईट आहे. अर्थात लाईटचे काही खरे नसते. या देवळात गावकरी, गुरव, जंगम यांची ये जा चालू  होती. आम्हाला त्यांनी पाहिले. आमची जुजबी चौकशी गावकऱ्यांनी केली. पावती फाडणार का देणगीची ? असे विचारले. आम्ही देणगीची रक्कम दिली. या देवळात टीव्ही ठेवलाय गावकऱ्यांनी !  गावातले लोक येथे जमतात. टीव्हीचे कार्यक्रम नेहमी बघतात. 

                  ज्या ठिकाणी महाराजांनी स्वराज्याची शपथ घेतली, ते पवित्र ठिकाण पाहात असताना सारे भारावून गेलो होतो. श्रीरायरेश्वराचा गाभारा, जुन्या खुणा-अवशेषसुद्दा पाहिले.

                   दुसऱ्या दिवशी सकाळी लवकर आटोपले व परतीची वाट धरली. आता केंजळगड करायचा होता. समोरची सोंडेची वाट धरून निघालो. केंजळगडाची वाट सुरुवातीला सापडेना. पश्चिमेकडे नाना, मराठे निसरड्या वाटेने पुढे झाले. मी, अमिता आणि महेंद्र दुसऱ्या दिशेने निघालो. गर्द रानवाट असल्याने मध्येच गोंधळ उडत होता. मात्र  नेट करून सावधपणे मार्गक्रमण केले. नाना-मराठेही नंतर भेटले. काही वेळाने त्याच वाटेने आलेले दोघे गावकरी दिसले. हीच वाट बरोबर असल्याचे त्यांनी सांगितले. केंजळगड अखेर गाठला.

                   हा किल्ला छोटेखानी असला तरी चांगला बांधला गेलाय. याच्या चारी बाजुला (पायऱ्यांचा भाग सोडून) ताशीव कडे आहेत. बुरुज-टाके, वाडा, बुरुजांचे थोडेफार अवशेषही आहेत. केंजळगड लक्षात राहातो तो प्रशस्त पायऱ्यांमुळे.

                  आम्ही किल्ल्यावर एक आडोशी जागा पाहून तेथे स्वयंपाकाची तयारी केली. छोटी चूल मांडून खिचडी बनवली. तेथेच सापडलेली कुरुडाच्या पानांची व कोंबांची भाजी आम्ही केली. जोडीला पापड, चटणी असे फक्कड जेवण आम्ही केले !

                  मस्तपैकी पोटपूजा झाल्यावर आम्ही  गड उतरायला सुरुवात केली. वडवली-खांडशी नावाच्या गावात उतरलो. मात्र यात संध्याकाळ होत आली होती. मुक्काम कोठेतरी करायला हवा होता. येथून वाईकडे जाणारी शेवटची बस होती. रात्री तेथे पोहोचुन पुढे दुसऱ्या बसने  मुंबई गाठता येणार होती. एवढी दगदग करण्यापेक्षा ही बस ज्या  धोममार्गे जात होती त्या धोम गावात उतरणे आम्ही पसंत केले. त्या बसने धोमला उतरलो. धोमचे धरण प्रसिध्द आहे.

                  आमचा मुक्काम येथील श्रीनरसिंहाच्या मंदिराच्या परिसरात असलेल्या छोट्या देवळात झाला. जवळच नदीचा घाट आहे. या मुक्कामी निवांतपणा आहे.  इथली माणसं देखील अतिथ्यशील होती. मंदिरातील पुजारी कुटुंब आणि एक साधुबाबा यांनी खूप मदत केली.

                रात्री देवळाच्या गाभाऱ्यात ध्यान लावून काही वेळ बसलो. नंतर घाटावर रात्री उशिरापर्यंत चिंतनावर गप्पा मारल्या. खरोखर छान वाटले या ठिकाणी. इथल्या रमणीय वातावरणाचे चित्र लवकर पुसले जाणार नाही.

                 अशी ही रोहीडा, रायरेश्वर, केंजळगडची भटकंती धोम येथील मुक्कामासह संपन्न झाली आणि आम्ही प्रसन्न मनाने मुंबईच्या वाटेस लागलो, रम्य आठवणी मनी घेऊन !

 

 

                                                                  ::::::::::::