💐स्वर्गस्थ💐

💐स्वर्गस्थ💐

                      भारतीय चित्रपट सृष्टीमध्ये आपल्या कार्यकर्तृत्वाने रसिक प्रेक्षकांच्या हृदयात विराजमान झालेल्या काही गुणी कलावंत आणि  दिग्गजांचे  दुःखद निधन गेल्या महिन्यांत झाले.  त्यापैकी काही मान्यवरांविषयी माझे हे स्मरण आणि त्यांना मनःपूर्वक आदरांजली…….……………

 

💐बासूदा चटर्जी, रत्नाकर मतकरी, ऋषी कपूर  आणि  कांचन नायक💐

               

            *बासूदा चटर्जी- या थोर दिग्दर्शकाचे पाच चित्रपट पाहण्याची संधी मला कॉलेजमध्ये शिकत असताना मिळाली. मुंबईतील माटुंग्याच्या रुईया कॉलेज पासून फार लांब नसलेली तीन थिएटर्स म्हणजे -बादल, बिजली आणि बरखा. कॉलेजची चांगली लेक्चर्स बंक करून मी मित्रांसह तेथे पाहिलेल्या काही चांगल्या चित्रपटांत, ‘ छोटीसी बात, रजनीगंधा आणि खट्टा मिट्टा ‘ हे तीन चित्रपट माझ्या चांगले लक्षात राहिलेत.

                 छोटीसी बात व रजनीगंधा मधील साध्या-सरळ स्वभावाचे प्रेमवीर आणि त्यांची आपलीच वाटणारी प्रेमकहाणी  पाहून आम्हा तरुणतरुणींच्या स्वप्नात हे सितारे येऊ लागले ! बासुदांच्याच ‘ खट्टा मिट्टा’ ने तर खट्याळ विनोदाची बहार उडवून दिली होती !

                नंतर, बासुदांचा ‘ चित्तचोर ‘ एका थिएटरमध्ये  बघितला. त्यातील सुमधुर गाणी, निसर्गरम्य घर आणि परिसरामध्ये रंगून गेलेली हळव्या युगुलांची  प्रेमकहाणी मला भावली.

                याच बासुदांचे दोन वेगळ्या पद्धतीचे, पण लक्षवेधी ठरलेले चित्रपट बघायची  संधी  मला ‘प्रभात’ चा सभासद झाल्यानंतर मिळाली. अस्वस्थ करणारी ‘कमलाकी मौत’ ची घटना आणि एका बंदिस्त जागेत कायद्याचा किस काढून निर्दोष व्यक्तीला वाचविण्याचा यशस्वी प्रयत्न पोटतिडकीने करणारा कायदेपंडित, आपल्या दिग्दर्शकीय कौशल्याने प्रेक्षकांसमोर आणणारे ‘ एक रुका हुआ फैसला’ चे  कलाकर्मी होते बासूदा चटर्जी !

                *ऋषीकपूर-  माझ्यासह असंख्य तरुणांचा हा त्यावेळचा आवडता  हिरो. मला ऋषी कपूरचे कितीतरी चित्रपट पहायला मिळाले. त्याचा ‘बॉबी’ हा  सुंदर चित्रपट होता. सर्वभान विसरून प्रेममयी झालेल्या  ‘बॉबी’ मधील दोन प्रेमवेड्यांनी  साऱ्यांना  त्या काळात  घायाळ करून टाकले होते.  ऋषी-डीम्पलचे  पेहेराव आणि  फॅशन्स त्यांचे  चाहते  आवडीने  परिधान करीत होते. बॉबीतील गाणीदेखील हिट झाली होती. गोड चेहेऱ्याचा ऋषी कपूर दिसण्यात हिरो होता, तसा  अभिनयातही हिरो होता.

  आज मात्र हा हिरो आपल्यात नाहीए.

             *रत्नाकर मतकरी - हे माझे आवडते गूढकथा लेखक. कॉलेज मध्ये असताना त्यांच्या कित्येक कथांनी मला अद्भुत विश्वाची सफर  वास्तवाचे भान ठेऊन घडवून आणलीय.

           ‘ प्रभात चित्रपट मंडळ ‘ परिवारात  मतकरी सर पूर्वीपासून सक्रिय होते. फिल्मशोज, संवाद-चर्चा कार्यक्रम, तसेच चित्रोत्सवांतून त्यांचे दर्शन व मार्गदर्शन मला घडले आहे. मतकरी सर हे अष्टपैलू साहित्यिक होते.

            सगळ्या वाङ्मयीन क्षेत्रात षटकार मारणारा हा अष्टपैलू कसोटीपटू अजून या पृथ्वीवर राहायला हवा होता.

             *कांचन नायक –  कांचन नायक यांच्या, ‘ विश्वनाथ, एक शिंपी ‘-लघुपट आणि ‘ कळत नकळत ‘, मराठी चित्रपट ’,  या  दोन कलाकृती मी पाहिल्या आहेत. आपल्या मोजक्याच कलाकृतींवर  कसून मेहेनत घेणारा  हा अभ्यासू  दिग्दर्शक होता. या नायक सरांनी कितीतरी ऑस्कर विजेत्या फिल्म्स चिकित्सक नजरेने पाहून स्वतःमधील दिग्दर्शक जागता ठेवला. त्यांनी काही फिल्म फेस्टिव्हलचे ज्युरी म्हणूनही काम पाहिलेय.

          अलिकडे बाबासाहेब आंबेडकरांवरील जब्बार पटेल यांच्या दिग्दर्शनात तयार झालेल्या चित्रपटात कांचन नायक यांचेही योगदान आहे.

             हा अवलिया कलावंत आपल्यातून निघून गेलाय, याची हळहळ मनी वाटतेय.

 

  || या चारही स्वर्गस्थ  कलाकर्मीना  माझा  मनःपूर्वक  प्रणाम  ||

 

                                     

---------------------------------------