🌹🌹स्वर्गस्थ🌹🌹

 

                  १९९९ मध्ये कारगिल पर्वतराजीतील ७३ दिवस चाललेले युद्ध आठवतेय तुम्हाला ? गोठवणाऱ्या थंडीमध्ये अहोरात्र देश सीमांचे रक्षण करणारे आपले शूर जवान उत्तुंग हिमालयीन शिखर रांगांतील भारतीय हद्दीत शिरलेल्या पाकिस्तानी शत्रू सैनिकांना जीवाची तमा न बाळगता रोखत होते. 

                    कडवा प्रतिकार करीत भारतीय सैन्यातील अधिकारी आणि जवानांनी देशसीमांवरील टायगर हिल व टोलोलिंग शिखर सुरक्षित करून माथ्यावर भारतीय राष्ट्रध्वज फडकावित विजय मिळवला होता.

                    हे युद्ध यशस्वी होऊनही अद्याप आपल्या देशसीमा शत्रूच्या छुप्या कारवायांमुळे पूर्णपणे सुरक्षित नाहीत. अशा परिस्थितीत  आपले शूरवीर देशसीमांचे अहोरात्र रक्षण करीत आहेत  आणि म्हणूनच आपण सारे देशवाशी सुरक्षित आहोत.

                    भारतीय स्वातंत्र्याच्या शुभदिनी डौलाने फडकणाऱ्या तिरंग्याला अभिवादन करताना मला २००० साली शहीद झालेल्या एका उमद्या लष्करी अधिकाऱ्याच्या बलिदानाचे स्मरण होत आहे…..….

🌹शूर लढवय्या -  लेफ्टनंट नवांग कपाडिया🌹

                  जेष्ठ गिर्यारोहक आणि हिमालयीन क्लब या आंतरराष्ट्रीय संस्थेचे पदाधिकारी हरीश कपाडिया यांचा सुपुत्र नवांग याची ही कहाणी आहे.

                    डोंगरवेड्या घरात जन्मलेल्या नवांगला साहसी पदभ्रमणाची ओढ शालेय जीवनात लागली. कधी सवंगड्यांसमवेत तर कधी परिवारासोबत तो मुंबई, कर्जत, पुणे परिसरातल्या पश्चिम घाटातील डोंगररांगांत भटकंती करीत  होता. वडिलांबरोबर अवघ्या सहाव्या वर्षी त्याने प्रश्तरारोहण केले. अकराव्या वर्षी रुईनसारा लेक ट्रेक करून त्याने हिमालयात पाऊल ठेवले. आपले  शिक्षण सांभाळीत नवांग चांगले  चित्रपट, शास्त्रीय संगीत आणि क्रिकेट, या छंदांचा आस्वाद घेत होता. वडिलांच्या व्यवसायात देखील नवांग मदत करायचा.

                    १९९४ पासुन नवांगने हिमालयीन क्लबचे सदस्यत्व घेतले. १९९६ मध्ये सियाचेन भागातील पूर्व काराकोरम हिमशिखर मोहिमेत तो सहभागी सदस्य होता. नवांगला लष्करी सेवेचे विशेष आकर्षण होते. वडिलांच्या परिचयातील उच्च लष्करी अधिकारी लेफ्टनंट जनरल रमेश कुलकर्णी यांच्याशी तासनतास गप्पा मारण्याइतकी दोघांची मैत्री झाली  होती.

                    नवांग लहानपणी खोडकर मुलगा होता. या स्वभावापायी वडिलांनी दटावून त्याला एकदा रस्त्यावर गस्त घालणाऱ्या पोलिसाकडे गंमत म्हणून स्वाधीन केले, मात्र या मुलाने त्या पोलिसाशीच दोस्ती केली !  

.                  पदवी शिक्षण पुर्ण झाल्यावर मुलाने आपला व्यवसाय सांभाळावा, अशी वडिलांची माफक अपेक्षा होती. नवांगचे स्वप्न मात्र वेगळेच होते. चेन्नई येथील सैन्य अधिकारी प्रशिक्षण संस्थेत नवांगने अर्ज केला होता. त्याला संस्थेकडून बोलावण्यात आले. खडतर निवड चाचणीत त्याची निवड देखील झाली !    

                    प्रशिक्षणास रुजू होण्यापुर्वी त्या  संस्थेने एक अट मात्र नवांगला घातली, स्वतःचे वाढलेले १२ किलो वजन कमी करा म्हणून !  तेव्हा नवांगने जिद्दीने व्यायाम सुरु केला. चरबीयुक्त पदार्थ खाणे बंद केले, विशिष्ट योगासने करून स्वतःचे वजन कमी केले. मग प्रशिक्षणासाठी तो संस्थेत दाखल झाला.  

                    सारे प्रशिक्षण नवांगने परिश्रम घेऊन पुर्ण केले. आर्मी ऑफिसर म्हणून सेवा करायला तो फिट व कॉन्फिडन्ट बनला.  नवांगच्या या स्वप्नपूर्तीमध्ये कुटुंबाने आनंद मानला व त्याला प्रोत्साहन दिले. तो भारतीय लष्कराच्या गुरखा फलठणीतील चौथ्या बटालियनमध्ये ऑफिसर म्हणून सेवेस रुजू झाला. 

                    खरे तर नवांगचा हिंसेवर विश्वास नव्हता. तो न्याय व शिस्तप्रिय होता. लोकशाहीच योग्य आहे असे त्याचे प्रामाणिक मत होते. महात्मा गांधी नवांगचे प्रेरणास्थान होते. या साऱ्या विचारांचे बळ घेऊन त्याची देशसेवा सूरू झाली. 

                    १९९९ चे कारगिल युद्ध संपले तरी शत्रूपक्षाकडून असलेला धोका टळला नव्हता. सतत डोळ्यात तेल घालून शत्रूवर नजर ठेवत भारतीय जवान सेवा बजावत होते.  २००० साली नोव्हेंबरमध्ये तो कुपवारा सीमेवरील कॅम्पवर कार्यरत असताना एका तातडीच्या ऑपरेशन मोहिमेत सहभागी होण्याचे त्याला आदेश मिळाले. त्या ठिकाणी सूरू झालेल्या गोळीबारात एका जखमी जवानाला वाचवित असताना नवांगला गोळी लागली  व तो गतप्राण झाला.

                     कपाडिया कुटुंबावर कोसळलेल्या आपत्ती प्रसंगात नवांगचे सारे कुटुंबीय धीरोदात्तपणे वागले. नवांगच्या अंत्ययात्रेतील प्रत्येक जवान आणि उपस्थित आप्त, स्नेह्यांच्या डोळ्यांतील अश्रु हरीशभाईंनी पाहिलेत. 

                     नवांगची  आठवण कायम राहावी म्हणून गुरखा कुकरी बॅज ते अभिमानाने लावतात.  २१ तोफांची सलामी  घेणारा आपला सुपुत्र शूर जवानांच्या रुपात आजही जिवंत आहे   व असे असंख्य नवांग देशसीमांचे रक्षण करीत आहेत, याचा सार्थ अभिमान हरीशभाईंना वाटतो. 

                      हे सीमायुद्ध आता कायमचे थांबायला हवेय,  नाहीतर कितीतरी लाखमोलाच्या जवानांना आपले प्राण गमवावे लागतील, याची खंतही हरीशभाईंना वाटते.

                   :::::::::::::::::::::::::::::